Wat is een frozen shoulder
Is het onmogelijk om je arm in welke richting dan ook te bewegen? Kun je ‘s nachts niet op je schouder liggen van de pijn? Heb je uitstraling van de pijn naar je arm of nek? Mogelijk heb je een frozen shoulder (adhesieve capsulitis), het gevolg van een ontstoken gewrichtskapsel. Het schouderkapsel is een stug verbindend weefsel tussen de kop van de bovenarm en het schouderblad om de boel aan elkaar te houden en bewegingen af te remmen.
De aandoening ontstaat spontaan of na een valpartij en komt vaker voor bij vrouwen tussen de 40 en 65 jaar. Zo’n 3% van de bevolking ontwikkelt een frozen shoulder tijdens het leven.
Bij mensen met diabetes type 1 komt deze aandoening veel vaker voor: 10 – 46% van de diabetespatienten krijgt hiermee te maken. De schommelende bloedsuikerspiegel zorgt voor verharding van het bindweefsel (fascia) en dit leidt sneller tot een frozen shoulder. Ook mensen met een minder goed werkende schildklier kunnen gemakkelijker een frozen shoulder ontwikkelen.
Gelukkig gaat een frozen shoulder na verloop van tijd vanzelf weer over, maar de volledige genezing kan een tijd duren.
Andere aandoeningen die lijken op frozen shoulder
- Stijfheid van de schouder na een operatie. Door de operatie ontstaat littekenweefsel in het bindweefsel. Littekenweefsel heeft de neiging te verharden en te krimpen en dit kan zorgen voor pijn en verminderde bewegelijkheid. Littekens kunnen goed behandeld worden.
- Pseudo-frozen shoulder: een ‘pseudo’ frozen shoulder lijkt heel erg op een ‘echte’ frozen shoulder in pijn en bewegingsbeperking. Maar deze wordt veroorzaakt door triggerpoints in spieren rondom het schoudergewricht en verklevingen in de fascia (bindweefsel). De pseudo-frozen shoulder kan goed behandeld worden met triggerpoint– en fasciatherapie
- Bursitis: een ontstoken slijmbeurs. Een slijmbeurs is een zakje gevuld met vocht dat zich tussen pezen en botten bevindt om de pezen te beschermen.
- Kalkspatjes op de pezen van de spieren rond het schoudergewricht. De kalkspatjes zijn te zien op een scan en kunnen operatief verwijderd worden.
Klachten frozen shoulder en stadia
De klachten ontstaan meestal heel geleidelijk. In het begin overheerst vooral pijn en die kan zo heftig zijn dat je je arm niet meer durft te bewegen. Vooral naar buiten draaien en heffen van de arm is erg pijnlijk. Later verdwijnt de pijn geleidelijk, maar blijft de schouder nog erg stijf (‘frozen’), omdat er littekenweefsel in het kapsel is ontstaan. Dit hele proces kan wel 1,5 jaar duren. Dit zijn de opeenvolgende fasen:
1. Freezing fase (ontstekingsfase)
De eerste fase, die zo’n 3 tot 9 maanden duurt, kenmerkt zicht door véél pijn. De pijn houdt je ’s nachts uit de slaap en je kunt niet op de aangedane schouder liggen. In deze fase is het zoveel mogelijk passief bewegen van de arm binnen de pijngrens heel belangrijk. Door de pijn heengaan en flink actief de schouder bewegen is echt af te raden. In deze fase geeft een injectie met corticosteroiden soms vermindering van de pijn.
Meestal begint de pijn bij het naar buiten draaien van de arm, zoals in een gooibeweging. Later worden alle bewegingen pijnlijk.
2. Frozen fase (stijfheidsfase)
Tijdens deze fase, die ongeveer 4 tot 9 maanden duurt, overheerst stijfheid, je schouder lijkt ‘bevroren’. De pijn vermindert in deze fase. Actief bewegen is in deze fase juist wel goed.
3. Thawing fase (dooifase)
In deze fase die ongeveer 4 tot 12 maanden in beslag neemt, is er geen pijn meer en neemt de bewegelijkheid langzaam toe. Trainen en belasten van de schouderspieren met gewichten in deze fase is sterk aan te raden.
Behandeling frozen shoulder
De pseudo frozen shoulder, maar ook littekenweefsel, zijn heel goed te behandelen. Om de juiste behandeling toe te passen is het belangrijk te analyseren wat er precies aan de hand is. In mijn praktijk gebruik ik daarvoor verschillende technieken en behandelmethoden. De behandeling van frozen shoulder kan dus per persoon verschillend zijn. Een combinatie van triggerpoint– en fascia-therapie en taping is erg behulpzaam bij deze klachten.
Tips bij pseudo frozen shoulder
- Bewegen in warm water is heel fijn, bijvoorbeeld onder de douche rustige armbewegingen maken.
- Een schoudertrainer, een soort katrol die je op de deur kunt plaatsen, is fijn om de schouder onbelast te laten bewegen.
- Ga nooit door je pijngrens heen als je bewegingen maakt
- Leg ’s nachts je pijnlijke arm op een stevig kussen, terwijl je op de niet-aangedane zijde ligt.